ΛΕΞΕΙΣ

Art is for him!

Της Χριστίνας Σερετάκη

Κι εκεί που περιπλανιέσαι ανάμεσα σε τόσα εκθέματα μέσα στις εγκαταστάσεις του Κόδρα, ζαλισμένος, αν δεν είσαι τόσο εξοικειωμένος με αυτό που λέγεται Σύγχρονη Τέχνη συναντάς τους φίλους που φιλοξενείς από Γερμανία, για να ακούσεις τις εντυπώσεις τους και σου αναφέρουν μια γερμανική φράση που είδαν γραμμένη στο υπόγειο του Διοικητηρίου, “Jedem künstler das seine”. Μου το μετέφρασαν “The art is for him”.

Η ακριβής μετάφραση μπορεί να μην είναι αυτή, αλλά με έκανε να επεξεργαστώ τι είδα το βράδυ της Παρασκευής στα κτίρια του πρώην στρατώνα, πόσο σημαντικό μπορεί να είναι ένα έκθεμα για τον δημιουργό του, αλλά και πώς ίσως, μπορεί να γίνει σημαντικό για έναν απλό επισκέπτη.

Ακόμα κι αν στο σύνολό τους οι εκθέσεις του φετινού Πεδίου Δράσης Κόδρα - Stopover, Σημείο Φυγής, What We Want, ImagiNation, Cyber Art Space, Post-Colonial Photo Studio – δίνουν ένα συμπαγές αποτέλεσμα γύρω από το κεντρικό θέμα με τίτλο «Ετερόδοξη Νεωτερικότητα», κάθε μία έχει τον δικό της χαρακτήρα και κάθε έργο που εντάσσεται σε αυτές είναι επίσης, διαφορετικό από το διπλανό του – όπως εμείς, οι άνθρωποι. Γιατί ακόμα και αν 1000 άτομα έχουν την ίδια ιδέα δε θα την εκφράσουν με τον ίδιο τρόπο.

Μπορείς να το παρατηρήσεις αυτό αν κάνεις μια βόλτα στο Διοικητήριο του πρώην στρατώνα που στεγάζεται η καθιερωμένη έκθεση Κόδρα Fresh, φοιτητών και τελειόφοιτων της σχολής Καλών Τεχνών, σε επιμέλεια του εικαστικού Βασίλη Ζωγράφου με τίτλο «What We Want». Εδώ, από το «Doll Sex» της Αιμιλίας Κουφά μέχρι το «Στα όπλα», της Αλεξάνδρας Σινοπούλου, σταματάς σε κάθε έργο και σκέφτεσαι: τι θέλει ο καλλιτέχνης, τι είχε στο μυαλό του τη στιγμή της έμπνευσης, τι προσπαθεί να μας πει με το δημιούργημά του. Κι αν ακόμα απάντηση δεν πάρεις στην τελική, σίγουρα κάτι θα κερδίσεις.

Αν ήσουν από τους τυχερούς που παρευρέθηκαν χθες στα εγκαίνια θα ένιωθες πιο έντονο αυτό το αίσθημα, γιατί θα είχες την ευκαιρία να συζητήσεις με τους δημιουργούς, να δεις στα μάτια τους το πάθος, την επιθυμία τους να εκφραστούν μέσα από το έργο τους.

Ανάμεσά τους δε θα ξεχάσω ποτέ τον Άγγελο Κράλλη (φωτο) που δημιουργούσε το έργο εκείνη την ίδια στιγμή στον πάνω όροφο του Διοικητηρίου, αντλώντας την έμπνευσή του από τους ίδιους τους επισκέπτες. Σε κάθε επισκέπτη έδινε ένα fortune cookie, διάβαζε το περιεχόμενό του, σχεδίαζε το περίγραμμα του σώματος του, τον ρώταγε κάποιες ερωτήσεις όπως «πες μου 5 πράγματα που πρέπει να θυμάμαι για σένα» και έγραφε τις απαντήσεις σε ένα χαρτί και τέλος έβγαζε τον καθένα μια φωτογραφία. Αποτέλεσμα ήταν ένα δωμάτιο γεμάτο περιγράμματα ανθρώπων στους τοίχους, φωτογραφίες και χαρτιά με στοιχεία του καθενός.

Μπορεί να φαίνεται κάτι απλό, αλλά το πάθος που είχε εκείνη τη στιγμή αυτός ο άνθρωπος, η μανία που τον διακατείχε σε εκστασίαζε. Καθόμουν μισή ώρα με την φίλη μου και απλά τον κοιτούσαμε. Μπορεί να μην κατάλαβα πλήρως τι ήθελε να πετύχει, αλλά με γέμισε έντονα συναισθήματα κι έτσι ξέρω ότι έφυγα χθες από τον Πεδίο Δράσης Κόδρα έχοντας κερδίσει κάτι, ένα μικρό αλλά φωτεινό συμπέρασμα.




Πως, τελικά η τέχνη μπορεί να αρχίζει από «αυτόν» , τον δημιουργό, αλλά μετά είναι και για σένα, και για μένα, και για κάθε έναν από μας. Γιατί η τέχνη είναι ένας δρόμος από τον έναν άνθρωπο στον άλλον.

Γι’ αυτό αν δεν ήρθες εχθές στα εγκαίνια του «Πεδίου Δράσης Κόδρα 2012» μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου μπορείς και ίσως, πρέπει να το κάνεις. Να έρθεις σε διάλογο με τους καλλιτέχνες μέσα από έργα διαφορετικά, να βρεις το αγαπημένο σου έκθεμα ανάμεσα σε εκατοντάδες και στο τέλος, να πιεις μια μπύρα κάτω από τα δέντρα, συζητώντας με τους φίλους σου. Για τι άλλο; Για το Κόδρα και ίσως... γι’ «αυτόν».




6+1 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΣ ΤΟ "ΠΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΚΟΔΡΑ 2012"



Της Ναταλίας Δαμίγου-Παπώτη


Στο πρώην στρατόπεδο του Κόδρα πραγματοποιείται έως τις 18 Σεπτεμβρίου μία από τις μεγαλύτερες μη-μουσειακές εκθέσεις σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα. Πέραν του αυτονόητου, ότι δηλαδή θα ανακαλύψεις ενδιαφέροντα έργα νέων αλλά και καταξιωμένων καλλιτεχνών, υπάρχουν και άλλοι λόγοι για να προγραμματίσεις μια επίσκεψη. Ιδού μερικοί…


1)      Είσαι κάτοικος Θεσσαλονίκης και δεν έχεις μπει ποτέ, στο πρώην στρατόπεδο του Μακεδονομάχου Κόδρα στο Καραμπουρνάκι. Μπες. Σε περιμένει ένας ανοιχτός χώρος για βόλτα κάτω από τα δέντρα, παρά θιν’ αλός. Από τα κτίρια που κάποτε φιλοξενούσαν τους στρατιώτες ως τον προϊστορικό οικισμό που έχει ανακαλυφθεί εκεί, ο χώρος δονείται από ιστορία. Ο Θερμαϊκός σου κλείνει το μάτι και η θάλασσα ηρεμεί το βλέμμα. Νιώθεις σαν να είσαι κάπου αλλού, σίγουρα όχι, στην πόλη.

2)      Σε εξιτάρει η ιδέα μιας διαφορετικής έκθεσης τέχνης σε ένα περιβάλλον που κάποτε κυριαρχούσε η επιβολή και σήμερα, μιλάει η ελευθερία. Καμία σχέση με τα μουσεία και τις τακτοποιημένες γκαλερί, που σου έρχονται στο μυαλό. Αντιθέσεις και πολυφωνία - αυτό είναι το Κόδρα: πολύχρωμο πλήθος, τέχνη και επικοινωνία σε διάσπαρτα κτίρια που συνδέονται με χωματόδρομους, ψηλοτάβανες αίθουσες και κρυμμένα παράθυρα με θέα στη θάλασσα και σε όλη την πόλη.

3)      Έχεις πάθος με τη φωτογραφία. Εκτός από τα φωτογραφικά έργα που εκτίθενται, μπορείς να φωτογραφήσεις οτιδήποτε βλέπεις και σου κάνει εντύπωση. Εδώ, χιλιάδες εικόνες σε περιμένουν να τις ανακαλύψεις και το τοπίο είναι γεμάτο ιστορίες που περιμένουν κάποιον να τις διηγηθεί.

4)      Έχεις πάθος με τα νεώτερα μνημεία και την street κουλτούρα. Τα κτίρια του πρώην στρατώνα, άδεια κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους, αποτελούν πόλο έλξης διάφορων καλλιτεχνικών ψυχών που στολίζουν τους εξωτερικούς τοίχους με graffiti.

La Partie Manquante, Stavi Dokou,
Κόδρα Fresh / What We Want σε επιμέλεια Vasilis Zografos


5)      Σου αρέσουν οι εκπλήξεις και το ψάξιμο. Καθώς περιπλανιέσαι στους χώρους του Κόδρα, μπορείς να σκανάρεις τα διάσπαρτα QR Codes που υπάρχουν ανάμεσα στα έργα και να ανακαλύψεις κείμενα της Θεσσαλονίκης στο eterodoxo.wordpress.com

6)      Έχεις παιδιά και θέλεις να μοιραστείς μαζί τους μία διαφορετική εμπειρία. Όποια κι αν είναι η ηλικία τους, το σίγουρο είναι ότι τα παιδιά θα απολαύσουν αυτή την πρωτόγνωρη επαφή με τη σύγχρονη τέχνη όπως και την ασφαλή βόλτα μέσα στο δασάκι του πρώην στρατοπέδου.   

7)      Νομίζεις ότι «δε συμβαίνουν και πολλά στη Θεσσαλονίκη». Τέρμα η μιζέρια. Μπορεί να μη ζούμε στο Λονδίνο, το πρώην στρατόπεδο να μην είναι το ΜΟΜΑ και το Πεδίο Δράσης Κόδρα να μην είναι La Biennale di Venezia όμως, ναι, εδώ φέτος, θα δεις 7 εκθέσεις με έργα 106 ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Είναι αρκετό; 


…και 3 λόγοι για να μην επισκεφθείς το Πεδίο Δράσης Κόδρα:

1)      Λες «ωχ… ποιος πάει τώρα, μέχρι εκεί;» Λοιπόν, πάει ο ΟΑΣΘ (Γραμμή 5 – Στάση Βερβελίδη ή Ναυτικός Όμιλος και Γραμμή 6 – στάση Γήπεδο Καλαμαριάς)
2)      Φοβάσαι πως μπροστά στα έργα κάποιος θα σε ρωτήσει: «Τι δεν καταΛαβαίνεις;». Λοιπόν, μπορείς α. να μην απαντήσεις β. να απαντήσεις «δεν καταλαβαίνω τίποτα, αλλά νιώθω ωραία» γ. να πιάσεις κουβέντα, έτσι κι αλλιώς.
3)      Προσπαθείς να καταλάβεις «τι θέλει να πει ο ποιητής». Κανείς δεν ξέρει – ακόμα, κι εκείνοι που λογίζονται για γνώστες. 



ΔΥΝΑΜΙΚΟ. ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΕΣ. ΜΟΝΑΔΙΚΟ.


Της Μαριάννας Ταμπάκη 

Ένα ταξίδι στο χρόνο και την ιστορία της πόλης ξεκίνησε χθες στο κτίριο των κοιτώνων του πρώην στρατοπέδου στην Καλαμαριά, όπου ολοκληρώθηκαν με μεγάλη επιτυχία τα εγκαίνια του φετινού «Πεδίου Δράσης Κόδρα». Κατά τη διάρκεια της βραδιάς πραγματοποιήθηκαν ξεναγήσεις στις εκθέσεις, ενώ αργότερα ακολούθησε στο Δασάκι μια Jazz συναυλία- αφιέρωμα στο Σάκη Παπαδημητρίου.

Η προσέλευση ήταν εντυπωσιακή. 

Ανήσυχα πνεύματα -από τον καλλιτεχνικό και μη χώρο- πηγαινοέρχονταν στις εγκαταστάσεις του στρατοπέδου. Ορισμένα εκθέματα ήταν φρέσκα , κάποια άλλα ήταν αλλόκοτα και κάποια άλλα άκρως ρεαλιστικά. Ένα πάντως είναι σίγουρο: όλα ήταν μοναδικά, ξεχωριστά, όλα είχαν να δώσουν κάτι, να σου αφήσουν μια μοναδική γεύση, να σε αφυπνίσουν.  Η ατμόσφαιρα δημιούργησε στον καθένα μας μια αίσθηση κατάνυξης. Από τους καλλιτέχνες και τους λάτρεις της Τέχνης μέχρι τους εθελοντές που συμμετέχουν. 

Κώστας Μπασάνος, Ήμουν εδώ και εκεί (I was Here and There ΣΗΜΕΙΟ ΦΥΓΗΣ / ΚΟΙΤΩΝΕΣ / ΠΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΚΟΔΡΑ 2012
Η Δήμητρα Βασιλειάδου, εθελόντρια στο τμήμα Λειτουργίας, μου εξέφρασε τον ενθουσιασμό της για τη διοργάνωση λέγοντας ότι «Ο κόσμος φαίνεται πολύ ευχαριστημένος από τα εκθέματα, η ατμόσφαιρα είναι πολύ ωραία και όλα είναι πολύ οργανωμένα». Για δωδέκατη κατά σειρά χρονιά το «Πεδίο Δράσης Κόδρα» δίνει και πάλι ζωή στο στρατώνα. Για δέκα μέρες 106 έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες και άλλοι τόσοι εθελοντές συμμετέχουν με τα έργα και τις ιδέες τους στη μεγαλύτερη συνάντηση σύγχρονης τέχνης της Θεσσαλονίκης.



Cyber Art Space: ένας ψηφιακός εκθεσιακός χώρος

Καλλιτέχνες από ολον τον κόσμο συμμετέχουν σε μια έκθεση τέχνης προσβάσιμη από όλους
















Η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας των επικοινωνιών μας έχει φέρει τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπους με μια νέα πραγματικότητα, αυτή του Ίντερνετ. Πολλές όψεις της ζωής μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με αυτό, αφού το χρησιμοποιούμε για να επικοινωνούμε, να δουλεύουμε, να διασκεδάζουμε. Ακόμη και η αντίληψη για τον εαυτό μας και η ταυτότητά μας επηρεάζονται από τις διαδικτυακές πρακτικές μας. Ποια είναι, ωστόσο, η σχέση αυτού του ψηφιακού κόσμου με τον πραγματικό; Είναι προέκτασή του, ή μήπως τίποτα παραπάνω από μια εικονική πραγματικότητα; 

Σ’ αυτή την ερώτηση, οι επιμελητές της έκθεσης Cyber Art Space, Μπάμπης Βενετόπουλος και Δημήτρης Μιχάλαρος, παίρνουν θέση και απαντούν πως βλέπουν τον κυβερνοχώρο σαν συνέχεια του φυσικού και όχι σαν εικονικό, με την έννοια του πλασματικού.  «Εντός του Cyber Art Space  απαντώνται οι θεμελιώδεις δυνάμεις του σύμπαντος, η ηλεκτρομαγνητική, η βαρυτική, η ασθενής και η ισχυρή πυρηνική», όπως μας λέει και ο Δημήτρης, που μαζί με τον Μπάμπη ξεκίνησαν να εργάζονται πάνω σε αυτή την ιδέα, πριν από ένα χρόνο. Γενικά, η δουλειά των δύο εικαστικών ασχολείται με τα ζητήματα της τέχνης και της τεχνολογίας και σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το φετινό τους project για το «Πεδίο Δράσης Κόδρα 2012». 

Το Cyber Art Space είναι μία έκθεση τέχνης, που διαφέρει, καθώς η πρόσβαση σε αυτή θα είναι μόνο διαδικτυακή. Συμμετέχουν καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο, που έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε δώδεκα διαφορετικά δωμάτια - «κυβερνο-αίθουσες» - για να εκθέσουν τα έργα τους. Οι «κυβερνο-αίσουσες» συνθέτουν μία αρχιτεκτονική κατασκευή που σχεδιάστηκε ειδικά για το Cyber Art Space και μέσα στην οποία οι επισκέπτες θα μπορούν να περιηγηθούν, θαυμάζοντας τα έργα. Όλα αυτά στο http://www.cyberartspace.net/ από τις 7 Σεπτεμβρίου, όπου και ξεκινάει το «Πεδίο Δράσης Κόδρα 2012». Μέχρι τότε, στον ίδιο ιστότοπο θα βρείτε φωτογραφίες των «κυβερνο-αιθουσών» και περισσότερες πληροφορίες για αυτό το πρωτότυπο και καινοτόμοproject.



Επιμελητές του Cyber Art Space:            
Δημήτρης Μιχάλαρος, εικαστικός καλλιτέχνης
Μπάμπης Βενετόπουλος, εικαστικός και Λέκτορας του τμήματος Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ.



ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ=ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ;


Της Αλεξάνδρας Αμανατίδου.

Η θεματική πάνω στην οποία οργανώθηκε το συνέδριο, επιστημονικός υπεύθυνος του οποίου είναι ο Γιάννης Σταυρακάκης αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος πολιτικών επιστημών στο ΑΠΘ, είναι οι οικονομικές και πολιτικές συνθήκες που βιώνουμε και το πώς εξελίχθηκαν, εξαιτίας αυτών, οι σχέσεις Ελλάδας - Ευρώπης. Το συνέδριο έχει ως στόχο την ανάδειξη της δύναμης που φέρει η τέχνη. Συγκεκριμένα, με ποιον τρόπο είναι ικανή να επηρεάσει την πολιτική και την κουλτούρα της χώρας μας, αλλά και της Ευρώπης γενικότερα.  
Συνολικά στο πρόγραμμα του συνεδρίου είναι προγραμματισμένες εννέα ομιλίες, από θεωρητικούς της τέχνης και καλλιτέχνες, από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Επίσης θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «Τέχνη και Πολιτική», μετά το τέλος του οποίου θα ακολουθήσει συζήτηση.
Το διεθνές συνέδριο θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς Μελίνα Μερκούρη, από τις 10 το πρωί έως και τις 4 το απόγευμα.



Ακόμη, σημαντική θέση στις συζητήσεις θα κατέχει το κατά πόσο η κουλτούρα της χώρας μας θα αλλάξει αφότου βγούμε από την οικονομική κρίση. Επίσης, υποστηρίζεται ότι η Ελλάδα καλείται να υιοθετήσει, μέσα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, ένα καινούργιο τρόπο ζωής που έρχεται σε σύγκρουση με αυτόν που ακολουθούσε έως τώρα.  Στις ομιλίες, που θα δοθούν στο συνέδριο, θα αναλυθεί διεξοδικότερα η συμβολή της τέχνης στις αλλαγές που ενδέχεται να λάβουν χώρα στο μέλλον. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στο πώς μπορούν να εμπλακούν σε αυτές τις αλλαγές η λογοτεχνία, και γενικώς οι πολιτιστικές δράσεις, που είχαν ως αφετηρία τη Θεσσαλονίκη. 


Shall we dance?


Της Άννας Πλωμαρίτου


Χορεύετε; Αγαπάτε τον χορό και τη μουσική; Τότε, την Κυριακή στις 16 Σεπτεμβρίου, πρέπει αναμφίβολα να παρακολουθήσετε το  «Tanz macht Frei».


Το «Tanz macht Frei» είναι μια εικαστική-χορευτική performance που θα γίνει κατά μήκος της παλιάς παραλίας με πρωταγωνιστές τους πολίτες της Θεσσαλονίκης. Συμμετέχουν περισσότεροι από 150 χορευτές-εθελοντές, ανεξάρτητα από την ηλικία ή τις καλλιτεχνικές τους ικανότητες. Το είδος του χορού που θα παρουσιαστεί θα είναι ένα πάντρεμα μουσικών και χορευτικών στοιχειών που παραπέμπουν στο κλασικό βαλς.
 Η διάρκεια του χορού θα είναι περίπου 20 με 30 λεπτά.

Σύμφωνα με μύθους και αναμνήσεις είχε ξανασυμβεί κάτι ανάλογο στο παρελθόν, δηλαδή ένας παραδοσιακός χορός βαλς στη σημερινή λεωφόρο Νίκης. Ωστόσο το Πεδίο Δράσης Κόδρα κάνει μια απολύτως πρωτότυπη πρόταση με εκκίνηση αυτό το γεγονός και το συνδέει θεματικά με τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.

Το «Tanz macht Frei» σαν τίτλος αναφέρεται τόσο  στον τίτλο της ταινίας αφιέρωμα του Wim Wenders στην  Pina Bausch  «Tanzt, Tanzt sonnst sind wir verloren» (Χορέψτε, χορέψτε αλλιώς είμαστε χαμένοι) όσο και το ναζιστικό μότο «Tanz macht Frei» που υπήρχε  στις εισόδους των στρατοπέδων συγκέντρωσης ,το οποίο αναφέρεται στον Lorenz Diefenbach και στο έργο του Arbeit macht frei: Erzählung von Lorenz Diefenbach. 

Επιπρόσθετα, αυτή η παράλληλη δράση θα σηματοδοτήσει τη λήξη του  «Πεδίου Δράσης Κόδρα 2012» και την έναρξη των φετινών «Δημητρίων». Επιμελητής της performance «Tanz macht Frei»  είναι ο ιστορικός τέχνης Νίκος Μυκωνιάτης, χορογράφος η Χαρίκλεια Βουτσά, συνθέτες η Θέμις Βελένη και ο Κωνσταντίνος Βελένης ενώ, συμμετέχει και η ομάδα κρουστών «Κρούση». 


Fin de siècle

T
ης Αγγελικής Κασούρα





Η φράση Fin de siècle μεταφράζεται στα ελληνικά ως «το τέλος του αιώνα». Το νόημα της φράσης ερμηνεύεται ως το τέλος μιας εποχής και η απαρχή μιας νέας, η πρώτη συμβολίζει τον εκφυλισμό και η δεύτερη ένα νέο ξεκίνημα. Περιστάσεις και γεγονότα που περνούν μπροστά από τα μάτια μας τους τελευταίους μήνες μας αποκαλύπτουν ότι λαός και ηγέτες είχαμε πετάξει για πολλά χρόνια το βιβλίο της ιστορίας στην άκρη με αποτέλεσμα την επανάληψη λαθών του παρελθόντος, λάθη που στις αρχές του 21ου αιώνα «συνόδεψαν» τη χώρα στην καρδιά της οικονομικής κρίσης και σιγά - σιγά στο χείλος του γκρεμού. Μέσα από αυτό το πρίσμα εύκολα μπορεί κανείς αναγνωρίσει τον 20οως πηγή λαθών και να δει στον επόμενο μια ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα.
Η έκθεση «Σημείο Φυγής» στο Πεδίο Δράσης Κόδρα 2012, μέσα από τα μάτια και τα έργα καλλιτεχνών, προσπαθεί να συγκρίνει το παλιό με το νέο, να κάνει «έναν απολογισμό του παρελθόντος», να ανασύρει τα παλιά γεγονότα και να τα φέρει αντιμέτωπα με την καινούργια, αλλαγμένη πραγματικότητα. Χωρίς να υπόσχεται λύσεις και χωρίς να ασκεί άμεση πολιτική κριτική, με χιούμορ αλλά ταυτόχρονα και με σοβαρότητα, έχει ως στόχο να προβληματίσει τους θεατές της, να τους θυμίσει καταστάσεις που έχουν αφήσει για χρόνια στο πίσω μέρος του μυαλού τους και να τους δώσει ένα «λεξιλόγιο» κατανοητό και καινούργιον που θα τους βοηθήσει να ερμηνεύσουν τις ραγδαίες εξελίξεις και να τις διαμορφώσουνν έτσι ώστε να βγουν οι ίδιοι νικητές μέσα απ’ αυτές. 


ImagiNation


Έκθεση του εργαστηρίου φωτογραφίας της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών.

Ένα κάλεσμα στη φαντασία 


                                Της Νέλης Σταθακίδου


Για αντιθέσεις, διαφορές, συγκρίσεις και αλλαγές μας μιλούν φέτος, οι νέοι καλλιτέχνες και φοιτητές του Εργαστηρίου Φωτογραφίας, της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, στο 12ο Πεδίο Δράσης Κόδρα.















Έλενα Πρίφτη, 2010- Διοικητήριο, Έκθεση ImagiNation 

Με τίτλο imagiNation, μας ζητούν να κατασκευάσουμε έναν κόσμο από εικόνες διάμεσο της φαντασίας. Εικόνες που κατοπτρίζουν τόσο εμάς τους ίδιους όσο και τον κόσμο που ζούμε. Εικόνες περίεργες, ξένες ή οικείες, νοσταλγικές και κάποιες φορές εκκεντρικές. Μέσα από αυτή την πολυφωνία καταφέρνουμε να ταξιδέψουμε, να προβληματιστούμε ή ακόμα και να αμφιβάλλουμε, αλλά και να αναγνωρίσουμε πολλά κοινά στη δική μας ζωή. Διαφορετικές ματιές συντίθενται σε ένα έργο και μας παρουσιάζονται, μια οπτική ιστορία, με τη βοήθεια ενός από τα μεγαλύτερα μέσα επικοινωνίας του 20ου αιώνα, τη φωτογραφία.

Υπό την επιμέλεια του κ. Μανώλη Μπαμπούση λοιπόν, Αναπληρωτή Καθηγητή του Εργαστηρίου Φωτογραφίας, συλλέχθηκαν τα έργα των φοιτητών και αφού ντύθηκαν με τη μουσική του Joakim Latarjet, μετατράπηκαν σε μια οπτική ιστορία, που θίγει από τη μια πλευρά τα όσα προαναφέραμε σχετικά με αξίες, νέα δεδομένα, έννοιες κλπ, και από την άλλη θίγει το θέμα του ρόλου της ίδιας της φωτογραφίας, ως αυτελούς μορφής δήλωσης ή ως σημείο μέσα σε ένα γενικότερο στο πλαίσιο. Φυσικά οφείλουμε να αναφέρουμε ότι υπεύθυνοι για τις διάφορες προβολές αποτελούν δυο παλιοί απόφοιτοι της σχολής, ο κ. Γιάννης Χιωτόπουλους και η κ. Μαρίλια Φωτοπούλου.
Κλείνοντας και σχετικά με το Εργαστήριο Φωτογραφίας, να πούμε ότι αυτό ιδρύθηκε το 1999 και αποτελεί μάθημα επιλογής από το τρίτο έτος, με τρεις ενότητες, ξεκινώντας από τη διαδρομή της φωτογραφίας στην τέχνη, συνεχίζοντας με τη διδασκαλία της τεχνικής και καταλήγοντας στη δημιουργία του εικαστικού φωτογραφικού έργου.

Μια δήλωση λοιπόν και απλώς μια έκθεση που πρέπει να επισκεφθείτε. Ένας διάλογος προς όλους και για όλους.


Στρατιώτες, οι τέχνες


Της Χριστίνας Σερετάκη
1912, τα συμμαχικά στρατεύματα στο πλαίσιο του Α΄ Παγκόσμιου  Πολέμου εγκαθίστανται στο στρατόπεδο  Μακεδονομάχου Κόδρα στην Καλαμαριά.
 2012, 100 χρόνια μετά, το ίδιο στρατόπεδο μεταμορφώνεται σε μια γιορτή σύγχρονης τέχνης.

Σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη της Θεσσαλονίκης, στο Καραμπουρνάκι,  ο Δήμος Καλαμαριάς διοργανώνει για άλλη μια χρονιά το φεστιβάλ σύγχρονης τέχνης «Πεδίο Δράσης Κόδρα» στο πλαίσιο του «Παρα θιν’ αλός 2012». Το φεστιβάλ γίνεται από το 2001 στο πρώην στρατόπεδο Μακεδονομάχου Κόδρα, ένα μέρος φορτισμένο από την ιστορία του.

Εικόνα 1 Αεροφωτογραφία της Καλαμαριάς στα χρόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Διακρίνεται η σημερινή οδός Θεμιστοκλή Σοφούλη και οι εγκαταστάσεις του Στρατοπέδου Κόδρα. (Μουσείο Φωτογραφίας "Χρήστος Καλεμκερής" Δήμου Καλαμαριάς)

Ο στρατώνας λόγω του μεγέθους των 420 στρεμμάτων και του σπουδαίου  σημείου θέσης του ήταν από  τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους των Βαλκανίων. Επί οθωμανικής κυριαρχίας λειτουργούσε ως τούρκικο στρατόπεδο, ώσπου το 1912 εγκαταστάθηκαν τα στρατεύματα των συμμαχικών δυνάμεων. Από το 1915 έως το 1928 φιλοξένησε πρόσφυγες. Με τη συνθήκη των Βερσαλλιών, από το 1919 και για περίπου 80 χρόνια, το «Κόδρα» στέγασε μονάδες του ελληνικού στρατού. Σ’ ένα τμήμα του στρατοπέδου προς την οδό Σοφούλη στεγάστηκε το κλιμάκιο του ΝΑΤΟ το οποίο λειτουργεί μέχρι και σήμερα.
Το 1994 σταμάτησε οριστικά να λειτουργεί ως στρατόπεδο και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ξεκίνησε ανασκαφές. Ήδη από τις αρχές του αιώνα σημαντικά ευρήματα είχαν βρεθεί από Άγγλους και Γάλλους αρχαιολόγους και είχαν μεταφερθεί σε μουσεία και συλλογές του εξωτερικού. Το 1995 ένα τμήμα του στρατώνα 40 περίπου στρεμμάτων χαρακτηρίστηκε ως αρχαιολογικός χώρος, καθώς εικάζεται ότι η περιοχή ήταν τμήμα της Αλίας Θέρμης, της σημαντικότερης πόλης του Θερμαϊκού, πριν την ίδρυση της Θεσσαλονίκης. Σήμερα, εκτός από την αναγνωρισμένη ιστορική του σημασία ο στρατώνας έχει χαρακτηρισθεί ως «κοινόχρηστο πράσινο» με απόλυτη προστασία.
Το 1999, οι συναυλίες του «Παρα θιν’ αλός» που μέχρι τότε πραγματοποιούνταν στην πλαζ της Αρετσούς μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο. Δύο χρόνια αργότερα, γεννήθηκε το «Πεδίο Δράσης Κόδρα» που σήμερα αποτελεί πια, μία από τις σημαντικότερες μη μουσειακές εκθέσεις σύγχρονης τέχνης της Ελλάδας.


Εικόνα 2. Ευρήματα από τις ανασκαφές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. (Από την έρευνα  «Οι πρώην στρατιωτικές εγκαταστάσεις ως ιστορικοί τόποι: Η περίπτωση Π. Μελά και Κόδρα στη Θεσσαλονίκη» της Ευαγγελίας Καμπούρη)

Κάθε Σεπτέμβριο, το «Πεδίο Δράσης Κόδρα» προσκαλεί όλο τον κόσμο σε μια γιορτή πολιτισμού. Με στρατιώτες πλέον, τις τέχνες μας καλωσορίζει όλους σε ένα τοπίο που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και αποκαλύπτει την «ετερόδοξη νεωτερικότητα» που κρύβει η ιστορία και ο πολιτισμός της Θεσσαλονίκης.


Κόδρα Fresh 2012.What we want


Της Μαριάννας Ταμπάκη


Για δωδέκατη συνεχή χρονιά στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Παρά θιν’ αλός» του Δήμου Καλαμαριάς διοργανώνεται το  «Πεδίο Δράσης Κόδρα», η μεγαλύτερη συνάντηση σύγχρονων καλλιτεχνών (ή εικαστικών) στη Βόρεια Ελλάδα. Μεταξύ άλλων θα παρουσιαστεί και η καθιερωμένη έκθεση Κόδρα Fresh, όπου συμμετέχουν φοιτητές και απόφοιτοι  των τεσσάρων Σχολών Καλών Τεχνών της Ελλάδας.


















Τύχη, της Αλεξάνδρας Στυλιανουδάκη / Kodra Fresh. What we want

Το φετινό Κόδρα Fresh έχει τίτλο “What We Want», καθώς σε μια περίοδο που η οικονομική κρίση φαίνεται να φιμώνει την προσπάθεια να αποτυπωθεί η σύγχρονη εικαστική δημιουργία «το ρήμα «Θέλω» παίζει πρωταρχικό ρόλο, έτσι ώστε να μπορεί να εκφράσει κανείς τις βασικές του ανάγκες, για να είναι σε θέση να επιβιώσει και να χαρεί το «καινούριο» περιβάλλον που ανατέλλει» όπως μας λέει ο επιμελητής της έκθεσης, Βασίλης Ζωγράφος.




Ποια είναι λοιπόν τα «θέλω» των νέων καλλιτεχνών και πώς αυτά ιεραρχούνται;» Είκοσι τέσσερις νέοι εικαστικοί, ένας νέος ποιητής και μια ομάδα φοιτητών του μεταπτυχιακού τμήματος αρχιτεκτονικής τοπίου του ΑΠΘ, επαναδιαπραγματεύονται το ερώτημα, προσπαθώντας έτσι, να συγκεκριμενοποιήσουν τον ρόλο και τον λόγο ενός νέου καλλιτέχνη που ζει και εργάζεται στη «χρεοκοπημένη» Ελλάδα. Αναπλάθοντας τα ιδανικά και τα οράματα της κοινωνίας που ζουν, οι νέοι δημιουργοί θα αναδείξουν με την καλλιτεχνική τους κατάθεση τις αγωνίες, το χιούμορ και τις απαιτήσεις μιας γενιάς που σηματοδοτεί ήδη ιστορικά την περίοδο της κρίσης μας. Η έκθεση θα διεξαχθεί από τις 7 έως τις 18 Σεπτεμβρίου στο πρώην στρατόπεδο Μακεδονομάχου Κόδρα (σε ποιο κτίριο dear).

Παράλληλα με την έκθεση θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου το διεθνές συνέδριο με θέμα «Τέχνη και πολιτική στο όριο: Διεκδικώντας μια ετερόδοξη νεωτερικότητα» στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς «Μελίνα Μερκούρη». Ημέρες & ώρες λειτουργίας:

ΚΥ-ΠΕ:20.00-23.00
ΠΑ-ΣΑ: 20.00-24.00


Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ


Της Μαρίας-Ειρήνης Σαμαρά


Η τέχνη βγαίνει στους δρόμους και συνοδεύει τις διαδρομές μας με εικόνες από την έκθεση φωτογραφίας στον δημόσιο χώρο, που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του φετινού «Πεδίου Δράσης Κόδρα» και αποτελεί μία συμπαραγωγή των Δήμων Καλαμαριάς και Θεσσαλονίκης.


Από τις 7 Σεπτεμβρίου, περισσότερα από 60 έργα σε μεγάλες διαστάσεις θα τοποθετηθούν κατά μήκος της παραλίας και της Βασιλίσσης Όλγας σε δημόσιους χώρους και κτήρια. Έτσι, θα δημιουργείται μία νοητή σύνδεση ανάμεσα στην πόλη της Θεσσαλονίκης και το πρώην στρατόπεδο στο Καραμπουρνάκι, όπου πραγματοποιείται κάθε χρόνο, το διεθνές φεστιβάλ σύγχρονης τέχνης «Πεδίο Δράσης Κόδρα» .

Η έκθεση φωτογραφίας στον δημόσιο χώρο είναι αποτέλεσμα μίας πολυφωνικής συνεργασίας ανάμεσα στον Γιώργο Κατσάγγελο, καθηγητή  του εργαστηρίου φωτογραφίας της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ και του John Kippin, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Sunderland. Ο John Kippinείναι γνωστός για τις δουλειές του στο πλαίσιο του τοπίου, καθώς και για τις δημόσιες εκθέσεις του και έχει αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο του Sunderland και το Πανεπιστήμιο του Έσσεν, δημιουργώντας ένα δίκτυο πανεπιστημίων που δουλεύουν μαζί και παράγουν έργο. Έτσι, στη Θεσσαλονίκη δε θα δούμε μόνο έργα ελλήνων καλλιτεχνών, αλλά και φωτογράφων από τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία. 
Μέσα από τη συγκεκριμένη  έκθεση οι πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την εικαστική τέχνη, έστω και άθελά τους,  χωρίς να επισκεφθούν μουσεία και εκθεσιακούς  χώρους, απλά περπατώντας στους δρόμους της πόλης .


ΠΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΚΟΔΡΑ 2012: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ 


7 – 18 Σεπτεμβρίου
πρώην στρατόπεδο Μακεδονομάχου Κόδρα
Ημέρες & ώρες λειτουργίας:
ΚΥ-ΠΕ: 20.00-23.00
ΠΑ-ΣΑ: 20.00-24.00

Εγκαίνια Πεδίου Δράσης Κόδρα 2012
Παρασκευή 7/9
Συνέδριο «Ετερόδοξη Νεωτερικότητα» 9/9


Το «Πεδίο Δράσης Κόδρα» είναι μία από τις σημαντικότερες μη-μουσειακές εκθέσεις σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα, συνυφασμένη απόλυτα με την εικαστική ζωή της Θεσσαλονίκης. Άνοιξε τις πύλες του για πρώτη φορά, το 2001 σε ένα σπάνιο για την ελληνική καλλιτεχνική δραστηριότητα περιβάλλον, που κάθε Σεπτέμβρη, συνδέει τον πολίτη με τη φύση, τη μνήμη και τον σύγχρονο πολιτισμό.

Από τα πρώτα του βήματα το «Πεδίο Δράσης Κόδρα» ήταν προσανατολισμένο στους νέους δημιουργούς. Σήμερα, αποτελεί έναν σπουδαίο θεσμό, καθώς έχει φιλοξενήσει το σύνολο σχεδόν, των καλλιτεχνών, επιμελητών και θεωρητικών της νέας γενιάς, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην εδραίωση της εικαστικής σκηνής στην Ελλάδα.

Πέρσυ, το «Πεδίο Δράσης Κόδρα» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονίας – Θράκης 2007-2013 του ΕΣΠΑ και πλέον, συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πεδίο Δράσης Κόδρα 2012
Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα εκατό χρόνια της Θεσσαλονίκης όλες οι εκθέσεις του φετινού «Πεδίου Δράσης Κόδρα» διοργανώνονται σε σχέση με ένα κεντρικό θέμα, που αντλεί το αισθητικό του ενδιαφέρον από τη νεωτερική παράδοση που ανέπτυξε η πόλη τον τελευταίο αιώνα.

Η ιδέα και η θεωρητική σκέψη γύρω από την οποία διαμορφώθηκαν όλες οι δράσεις του φετινού προγράμματος είναι οι εξής: Η Θεσσαλονίκη στα εκατό χρόνια ελληνικής ιστορίας της παρήγαγε ένα λόγο νεωτερικότητας στον οποίον η σύγχρονη τέχνη θα μπορούσε να αναζητήσει έναν διακεκριμένο και χαμένο πρόγονο.

Το «Πεδίο Δράσης Κόδρα 2012» θα αποπειραθεί να διερευνήσει εάν ένας διάλογος – έστω και φαντασιακός - μεταξύ της αστικής, λόγιας παράδοσης της Θεσσαλονίκης και της σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας είναι όχι, μόνον δόκιμος, αλλά και ικανός να φωτίσει πτυχές των δύο τεχνών. Έτσι, διοργανώνει ένα συνολικό εκθεσιακό πρόγραμμα, το οποίο επικεντρώνεται σε διαφορετικές όψεις του ζητήματος και περιλαμβάνει ένα διεθνές επιστημονικό συνέδριο, καλλιτεχνικές δράσεις και παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο. 

Αναλυτικά το φετινό πρόγραμμα έχει ως εξής:
1. Διεθνές επιστημονικό συνέδριο στις 9 Σεπτεμβρίου 2012 στο δημοτικό Θέατρο Μελίνα Μερκούρη με θέμα τον νεωτερικό λόγο και τη σχέση του με τη σύγχρονη τέχνη 
·    Τίτλος: Ετερόδοξη νεωτερικότητα
·    Επιστημονικός υπεύθυνος: ο αναπληρωτής Καθηγητής πολιτικής φιλοσοφίας του ΑΠΘ Γιάννης Σταυρακάκης.
·         Στόχοι, η διερεύνηση ιστορικών, φιλοσοφικών και καλλιτεχνικών σχέσεων της σύγχρονης τέχνης με την πόλη της Θεσσαλονίκης και η εξέταση θεμάτων πολιτικής ταυτότητας, προσωπικής μνήμης, ιστορίας και καλλιτεχνικής δημιουργίας σε μια παράδοση νεωτερικότητας και υπό συνθήκες μεταποικοκρατίας στην ιστορία της πόλης.
2. Οι Κοιτώνες του πρώην στρατώνα θα φιλοξενήσουν το κεντρικό εικαστικό γεγονός του «Πεδίου Δράσης Κόδρα 2012» με δυο εκθέσεις σε διάλογο που εξετάζουν τη σύγχρονη εικαστική παραγωγή μέσα από διαφορετικές πτυχές της ιστορίας, όπως καταγράφηκε και όπως διαμορφώνεται.
o   Έκθεση Stopover. Ψευδοϊστορικές καταγραφές, ανύπαρκτα πρόσωπα, παρατηρήσεις πάνω στα πολιτιστικά δεδομένα, στις προκλήσεις που δέχεται και στα ρίσκα που κρύβει ένας τόπος πέρασμα, όπως η Θεσσαλονίκη. Επιμέλεια: Νίκος Μυκωνιάτης
o   Έκθεση Σημείο Φυγής. Οι παρούσες μεταβατικές συνθήκες, τα συναισθήματα που γεννούν, οι μνήμες που ανασύρρουν και οι προοπτικές που αναδεικνύουν μέσα από τα έργα σύγχρονων ελλήνων καλλιτεχνών. Αφετηρία οι ανακατατάξεις που χαρακτήρισαν το πέρασμα από τον 19ο στον 20ο αιώνα - μια περίοδο που ονομάστηκε fin de siècle. Επιμέλεια: Κατερίνα Νίκου, Γαλήνη Νόττι, Εβίτα Τσοκάντα.
2.      Post-colonial Photo Studio. Έκθεση του Ινδονήσιου επιμελητή Alex Supartono, που διερευνά μέσα από τη φωτογραφία πώς επέδρασε η αποικιοκρατία στην ταυτότητα χωρών, οι οποίες γνώρισαν μια ετεροκαθορισμένη νεωτερικότητα, όπως η Μαλαισία, η Ινδονησία, η Γκάνα, η Ινδία.
3.      Έκθεση πλαισίωσης των Κοιτώνων με αρχειακό υλικό, έντυπο και κινηματογραφικό. Επιμέλεια: Θεόφιλος Τραμπούλης, Μαρία Κενανίδου.
4.      What we want είναι ο τίτλος της φετινής έκθεσης φοιτητών και αποφοίτων Σχολών Καλών Τεχνών. Πρόκειται για την καθιερωμένη πια, έκθεση Κόδρα Fresh, στο Διοικητήριο του πρώην στρατώνα. Επιμέλεια: Βασίλης Ζωγράφος.  
5.      ImagiNation. Έκθεση βιντεοπροβολών και φωτογραφικών εικόνων των φοιτητών του Εργαστηρίου Φωτογραφίας της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Επιμέλεια: Μανώλης Μπαμπούσης, Αναπληρωτής Καθηγητής Φωτογραφίας.  Μουσική: Joakim Latarjet. Επιμέλεια παραγωγής βιντεοπροβολών: Μαρίλια  Φωτοπούλου, Γιάννης Χιωτόπουλος.
6.      Cyber Art Space (www.cyberartspace.net), ένας καινοτόμος εκθεσιακός διαδικτυακός χώρος, στον οποίο θα εκθέσουν έργα τους καλλιτέχνες από κάθε σημείο του πλανήτη. Το Cyber Art Space προσεγγίζει τον κυβερνοχώρο ως πραγματική διάσταση και όχι ως εικονική ή δυνητική. Η σύλληψη της ιδέας προήλθε από τον μικρόκοσμο του ατόμου, που η φυσική αναγνωρίζει ως σύμπαν (πραγματικό χώρο) με όλες τις θεμελιώδεις φυσικές σχέσεις του πραγματικού κόσμου. την ηλεκτρομαγνητική ενέργεια, την ισχυρή και αδύναμη αλληλεπίδραση και τη βαρύτητα. Επιμέλεια: Δημήτρης Μιχάλαρος, εικαστικός καλλιτέχνης, Μπάμπης Βενετόπουλος, εικαστικός και Λέκτορας του τμήματος Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών του Α.Π.Θ.
7.      Έκθεση φωτογραφίας στη διαδρομή Θεσσαλονίκη – Καλαμαριά σε επιλεγμένα κτήρια και δημόσιους χώρους της πόλης.  Πρόκειται για μία συνεργασία του Δήμου Καλαμαριάς και του Δήμου Θεσσαλονίκης. Επιμέλεια: καθηγητής John Kippin του Πανεπιστημίου του Sunderland,  καθηγητής Γεώργιος Κατσάγγελος από το εργαστήριο Φωτογραφίας της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ. Συμμετέχουν καλλιτέχνες από την Ελλάδα, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία.
8.      Tanz macht Frei”. Ομαδική χορευτική performance στην παραλία Θεσσαλονίκης με πρωταγωνιστές τους πολίτες, σκηνικό τη Λεωφόρο Νίκης και εκφραστικούς δρόμους τον χορό και τη μουσική. Η δράση θα πραγματοποιηθεί με τη λήξη του «Πεδίου Δράσης Κόδρα 2012», σημαίνοντας την έναρξη των Δημητρίων.Επιμέλεια: Νίκος Μυκωνιάτης.

Γενικοί επιμελητές του «Πεδίου Δράσης Κόδρα 2012», είναι η Μαρία Κενανίδου, ιστορικός τέχνης και ο  Θεόφιλος Τραμπούλης, συγγραφέας και θεωρητικός τέχνης.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου